تبیین وجوه زیباشناسانه بصری در حاشیه نویسی قرآن های خطی منتخب سده های 10 تا 14 ه.ق
نویسندگان
چکیده مقاله:
حاشیه‌نویسی افزودن مطالبی در کناره‌های صفحه است که در قرآن‌های خطی به صورت توضیح و تفسیر آیات و سوره‌ها در پیرامون متن صورت گرفته است. عمل حاشیه‌نویسی بر قرآن از زمان پیامبر(ص) آغاز شد و در سده‌های بعد تداوم یافت. اما با پیشرفت فنون کتاب‌آرایی، صورت ظاهری قرآن‌های خطی نیز کامل‌تر شد، چرا که صفحات کتاب الهی همواره محمل غنی‌ترین هنرها و تزئینات بودند. در تبیین ویژگی‌های زیبایی‌شناسانه قرآن‌نگاریْ سهم حاشیه‌نویسی پیوسته از نظر دور مانده است. به همین منظور پژوهش حاضر، با هدف دریافت ویژگی‌های زیبایی‌شناسانه دیداری در حاشیه‌نویسی منتخبی از قرآن‌های سده 10 تا 14 ه ق که در مجموع 23 نسخه را شامل می‌شود، به تشریح الگوهای رایج در ساختار و سامان‌دهی اجزای آن‌ها پرداخته است. انتخاب این اعصار به دلیل گسترش حاشیه‌نویسی در دوره‌های صفوی تا قاجار است. نتایج پژوهش نشان داد که حاشیه‌نویسی قرآن‌های منتخب، بهترین ویژگی نسبت‌ها را در ابعاد و تقسیمات به خود اختصاص داده‌اند و ترکیب‌بندی عناصر آن‌ها با تبعیت از معیارهای بصری رایج در جهت هماهنگی و انسجام تصویری شکل گرفته است به طوری که ارجحیت رویکرد زیبایی‌شناسانه بر کاربرد و خوانایی مشهود است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی است و گردآوری مطالب از طریق منابع کتابخانه‌ای و مشاهده آثار به انجام رسیده است.
منابع مشابه
تبیین وجوه زیباشناسانه بصری در حاشیه نویسی قرآن های خطی منتخب سده های ۱۰ تا ۱۴ ه.ق
حاشیه نویسی افزودن مطالبی در کناره های صفحه است که در قرآن های خطی به صورت توضیح و تفسیر آیات و سوره ها در پیرامون متن صورت گرفته است. عمل حاشیه نویسی بر قرآن از زمان پیامبر(ص) آغاز شد و در سده های بعد تداوم یافت. اما با پیشرفت فنون کتاب آرایی، صورت ظاهری قرآن های خطی نیز کامل تر شد، چرا که صفحات کتاب الهی همواره محمل غنی ترین هنرها و تزئینات بودند. در تبیین ویژگی های زیبایی شناسانه قرآن نگاریْ ...
متن کاملبررسی ویژگی های تزئینی قرآن های مترجم خطی سده ۵ تا ۶ ه.ق. موجود در موزه قرآن امام رضا (ع)
0
متن کاملقاریانِ قرآن در نگاهِ عارفان در سده های پنجم تا هشتم
بخش قابل توجهی از متون منظوم و منثور ادبیات فارسی را مضامین عارفانه تشکیل می‌دهد. در متون عرفانی نیز مانند دیگر آثار ادبی، از طبقات و پیشه های گوناگون مردم جامعه به بیان‌‌های مختلف سخن گفته شده و هر نویسنده و شاعر، با توجه به سبک شخصی و یا متأثر از محیط اجتماعی و سیاسی عصری که در آن زیسته، نگاه متفاوتی از اقشار مختلف جامعه ارائه کرده است. یکی از این اقشار، قاریان قرآن هستند. در دورۀ زمانی قرن...
متن کاملبررسی نسخه های خطی و مرقعات ایرانی سده های هشتم تا دهم هجری در موزه توپقال پیسرای استانبول
شناخت ما از موزهء توپقاپیسرای استانبول،به واسطهء دارا بودن مجموعه‌ای غنی از آلبومهای نگارگری و نسخه‌های خطی نفیس ایران و بیش‌تر مربوط به عصر شکوهمند و طلائی نگارگری،می‌باید برای ما از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد. بررسی،شناسائی و ردیابی آثار با ارزش نسخ خطی در موزهء توپقاپی از سده‌های هشتم تا دهم هجری-که مصادف با دورهء تیموریان است-می‌تواند هنر پژوهان،محققان و منتقدان هنری تاریخ ایران را با وی...
متن کاملحاشیه نویسی خودکار تصاویر مبتنی بر خوشه بندی دو‌سطحی بصری و معنایی
حاشیه‌نویسی خودکار تصاویر به ایجاد خودکار برچسب‌های متنی مطابق با محتوای بصری تصاویر دلالت دارد. اگرچه در دهه گذشته تحقیقات فراوانی در این زمینه انجام گرفته است اما وجود برچسب‌های متعدد و وجود شکاف معنایی میان این برچسب‌ها و ویژگی‌های سطح پایین بصری باعث کاهش دقت و کارایی این سامانه‌ها شده است. در این پژوهش یک روش حاشیه‌نویسی با استفاده از خوشه‌بندی دو‌سطحی بر مبنای ویژگی‌های کاهش یافته با الگو...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 3 شماره 13
صفحات 85- 97
تاریخ انتشار 2015-02
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023